ट्रम्प यांनी केली गोल्डन डोमची घोषणा, काय आहे 175 अब्ज डाॅलर्सची महत्त्वाकांक्षी योजना? वाचा

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी एका महत्त्वाकांक्षी योजनेची घोषणा केली. या योजनेला त्यांनी ‘गोल्डन डोम’ असे नाव दिले आहे. या योजनेचा उद्देश अमेरिकेला क्षेपणास्त्र हल्ल्यांपासून वाचवण्यासाठी एक मजबूत सुरक्षा कवच तयार करणे आहे. हे इस्रायलकडे असलेल्या आयर्न डोम नावाच्या हवाई संरक्षण प्रणालीसारखेच आहे. एकदा पूर्ण झाल्यावर, गोल्डन डोम जगातील कुठूनही किंवा अंतराळातून सोडल्या जाणाऱ्या क्षेपणास्त्रांना रोखण्यास सक्षम असेल असे ट्रम्प यांनी ओव्हल ऑफिसमध्ये पत्रकारांना माहिती दिली.

या योजनेअंतर्गत, हजारो लहान उपग्रह पृथ्वीच्या कक्षेत तैनात केले जातील. उपग्रहांच्या या नेटवर्कद्वारे, येणाऱ्या क्षेपणास्त्रांचा शोध घेता येतो. ते त्यांच्यावर लक्ष ठेवू शकेल आणि प्रक्षेपणानंतर लगेचच त्यांचा नाश करू शकेल. ट्रम्प म्हणाले की त्यांचा कार्यकाळ संपेपर्यंत ही प्रणाली पूर्ण करण्याचे त्यांचे ध्येय आहे. यासाठी पुढील वर्षीच्या अर्थसंकल्पात 25 अब्ज डॉलर्स खर्चाचा अंदाज आहे आणि एकूण 175 अब्ज डॉलर्स खर्च अपेक्षित आहे. ओव्हल ऑफिसमधून बोलताना ट्रम्प म्हणाले की, या प्रणालीची रचना अंतिम करण्यात आली आहे आणि त्याचे नेतृत्व स्पेस ऑपरेशन्सचे उपप्रमुख जनरल मायकेल गुएटलिन करतील.

सेंटर फॉर स्ट्रॅटेजिक अँड इंटरनॅशनल स्टडीज येथील मिसाईल डिफेन्स प्रोजेक्टचे संचालक टॉम काराको यांनी याला एक आवश्यक पाऊल म्हटले. ते म्हणाले, ‘अंतराळात युद्ध होण्याची शक्यता असताना गोल्डन डोम अमेरिकेला मजबूत सुरक्षा प्रदान करू शकते.’ परंतु युनियन ऑफ कन्सर्न्ड सायंटिस्ट्सच्या भौतिकशास्त्रज्ञ लॉरा ग्रेगो यांनी इशारा दिला की ही प्रणाली गुंतागुंतीची आणि महाग आहे आणि ती सहजपणे लक्ष्य केली जाऊ शकते.

गोल्डन डोमला हायपरसोनिक क्षेपणास्त्रे आणि फ्रॅक्शनल ऑर्बिटल बॉम्बार्डमेंट सिस्टमसारख्या नवीन प्रकारच्या क्षेपणास्त्रांचा सामना करावा लागेल. खर्चाबाबतही अनिश्चितता आहे. ट्रम्प यांनी यासाठी 175 अब्ज डॉलर्सचा खर्च अपेक्षित केला होता, तर काही तज्ञांच्या मते ही किंमत 161 ते 542 अब्ज डॉलर्सपर्यंत असू शकते आणि ती पूर्ण होण्यासाठी दशके लागू शकतात. 1983 मध्ये, तत्कालीन राष्ट्राध्यक्ष रोनाल्ड रेगन यांनी अशाच प्रकारच्या हवाई संरक्षण प्रणालीचे स्वप्न पाहिले होते, परंतु सोव्हिएत युनियनच्या पतनापूर्वी ते पूर्ण होऊ शकले नाही. सध्या अमेरिकेकडे कमी आणि मध्यम पल्ल्याच्या क्षेपणास्त्रांना रोखण्यासाठी यंत्रणा आहेत, परंतु मोठ्या प्रमाणात लांब पल्ल्याच्या क्षेपणास्त्रांना रोखणे हे अजूनही एक मोठे आव्हान आहे.