वृक्षमित्र – निवृत्त पोलिसाचा दीड हजार झाडांचा प्रपंच

>> स्वप्नील साळसकर

कोकणी माणूस शरीराने मुंबईत असला तरी मनाने तो कायमच गावी असतो. त्यातील काहीजण आपल्या शेतीवर जिवापाड प्रेम करणारे असतात. अशाच एका निवृत्त पोलीस अधिकाऱ्याने सरकारच्या कुठल्याही योजनांचा लाभ न घेता आंबा, काजूसह विविध फळे, फुलांची बागायती तयार करण्याचे काम केले आहे. देवगड तालुक्यातील साळशी गावात आपल्या सासरवाडीच्या पडिक जमिनीवर त्यांनी नंदनवन फुलवले आहे. त्यांचे नाव आहे चंद्रशेखर कोंडयेकर! निसर्गावर, पशुपक्ष्यांवर जिवापाड प्रेम करणारे कोंडयेकर दीड हजार झाडांचे पोशिंदे झाले असून झाड जगले तरच माणूस जगेल असा संदेश यानिमित्ताने त्यांनी दिला आहे.

मूळचे मालवण तालुक्यातील बांदिवडे हे चंद्रशेखर कोंडयेकर यांचे गाव. आठवीपर्यंतचे शिक्षण गावीच झाले. स्वतची अशी हक्काची जागा नसल्यामुळे दुसऱयाच्या शेतात मजुरीवर राबायचे. राहण्यापुरतेच घर. यामुळे कामधंद्यासाठी कोंडयेकर यांनी मुंबईची वाट धरली. सुरुवातीला गोरेगावच्या प्रिंटिंग प्रेसमध्ये 11 वर्षे नोकरी केली. 17 जून 1985 रोजी झालेल्या पोलीस भरतीत शिपाई म्हणून ते रुजू झाले. त्यानंतर पोलीस नाईक, पोलीस हवालदार, पोलीस ऑफिसर म्हणून बढती मिळाली. 34 वर्षे पोलीस खात्यात सेवा करून 2019 मध्ये कोंडयेकर निवृत्त झाले. पत्नी शीतल हिच्या सांगण्यावरून माहेरची चाफेकर कुटुंबीयांची पडीक जमीन लागवडीखाली आणण्यासाठी निवृत्तीअगोदरच नियोजन सुरू झाले. टप्प्याटप्प्याने मग गावातील घरभाटले, वावळ, तेराल अशा ठिकाणच्या साधारण 10 एकर जमिनीत आंबा, काजूच्या गावठी आणि विकसित जाती, नारळ, फणस, चिकू, पेरू, जाम, कडुलिंब, अननस, चाफा… यांसारखी अनेक प्रकारची रोपे लावून त्यांना वाढवायचे व दिवसातील जास्तीत जास्त तास त्यांच्या सहवासात घालवायचा असा दिनक्रम कोंडयेकर सुरू केली ती  आजही सुरूच असतो. या वाटचालीत पत्नी शीतल हिने खंबीर साथ दिल्यामुळे बागेचे स्वप्न सत्यात उतरले.

पेन्शनमधील काही रकमेतून नवीन लागवड

सासरवाडीला चाफेकर कुटुंबीयांची पडीक जमीन त्यांनी विकसित केली. झाडांना खताची मात्रा, औषध फवारणी, परिसराची साफसफाई यासाठी लागणारा मजुरीचा खर्च यातून मिळणाऱया उत्पन्नातून भागवला जातो. याउलट कोंडयेकर यांना मिळणाऱया शासनाच्या पेन्शनमधील रकमेतून स्वतचा खर्च भागवण्याबरोबरच नवीन लागवडीसाठी काही रक्कम खर्च करायची ही त्यांची वृत्ती. प्रत्येक वर्षी लागवड झालेली रोपे एक नवीन ऊर्जा देत असल्याचे कोंडयेकर यांनी सांगितले.

मिळणारे उत्पन्न सासरवाडीसाठीच

वयाच्या 65व्या वर्षीही तरुणाईला लाजवेल असा उत्साह कोंडयेकर यांच्यामध्ये पाहायला मिळतो. सासरवाडीमध्ये फुलवलेल्या बागेतून मिळणारे उत्पन्न निःस्वार्थीपणे स्वतसाठी खर्च न करता सासरच्या घराची डागडुजी, मंडप व्यवस्था, खोलवर मारलेल्या विहिरीसाठी लाखो रुपये, याशिवाय इतरही कारणांसाठी त्याच ठिकाणी खर्च केला जातो. निव्वळ शेती आणि वृक्ष लागवडीचे मनातील प्रेम यामुळेच हा दीड हजार झाडे लावण्याचा प्रपंच तयार केला असल्याचे कोंडयेकर सांगतात.