प्रसिद्ध लेखर रॉबर्ट कियोसाकी यांच्यासह अनेक अर्थतज्ज्ञ जागतिक मोदीबाबत गंभीर इशारा देत आहे. गेल्या काही दिवसांपासून किप्टोमार्केट आणि सोने-चांदीच्या दरात मोठी घसरण झाली आहे. तरीही कियोसाठी यांनी सोने-चांदी आणि बिटकॉइन खरेदीचा सल्ला दिला होता. आता जागतिक मंदीबाबतची अनेक तज्ज्ञांची भाकिते खरे ठरण्याची चिन्हे दिसत आहेत. अमेरिकेपासून जपानपर्यंतच्या सर्व शेअर बाजारात मोठी घसरण झाली आहे. त्यामुळे सर्व देशातील शेअर बाजार हादरले असून सोन्या-चांदीच्या दरावरही याचे परिणाम झाले आहेत.
अमेरिका आणि आशियाई शेअर बाजारात शुक्रवारी मोठी घसरण झाली आहे. वॉल स्ट्रीटवरील एआय स्टॉकमध्ये मोठी घसरण झाल्याने जागतिक अर्थव्यवस्थेला फटका बसला आहे. जपानचा सॉफ्टबँक १०% पेक्षा जास्त घसरला आणि निक्केई २% पेक्षा जास्त घसरला. केवळ जपानमध्येच नव्हे तर कोरिया, हाँगकाँग, चीन आणि ऑस्ट्रेलियामधील बाजारपेठांमध्येही मोठी घसरण झाली. ही घसरण एआय स्टॉक्समुळे झाली, तर अमेरिकेतील मजबूत नोकरीच्या आकडेवारीमुळेही झाली. त्यामुळे अमेरिकन फेडच्या दर कपातीची अपेक्षा कमी झाली आहे. यामुळे हिंदुस्थानी बाजारपेठेतही घसरण झाली आहे. शिवाय, सोने आणि चांदीच्या किमतीही मोठ्या प्रमाणात घसरल्या आहेत.
जपानमध्ये सॉफ्टबँकचे शेअर्स १०% ने घसरले. याव्यतिरिक्त, अॅडव्हान्टेस्ट ९% पेक्षा जास्त, टोकियो इलेक्ट्रॉन जवळजवळ ६%, लेसरटेक जवळजवळ ५% आणि रेनेसास इलेक्ट्रॉनिक्स १.९५% ने घसरले. ऑक्टोबरमध्ये जपानच्या कोर चलनवाढीत जुलैनंतरची सर्वात मोठी वाढ दिसून आली. यावरून असे सूचित होते की जपानी मध्यवर्ती बँक दर वाढवू शकते.
अमेरिकन शेअर बाजाराचा निर्देशांक डाउ जोन्स इंडस्ट्रियल दिवसाच्या निचांकी पातळीवर ४०० अंकांनी घसरुन बंद झाला. तर नॅस्डॅक २% पेक्षा जास्त घसरला आणि एस अँड पी ५०० देखील ०.८% घसरला. अमेरिकन फेडकडून दर कपातीची अपेक्षा कमी झाल्यानंतरही ही घसरण झाली. शेअर बाजारातील या घसरणीचा परिणाम सोनेचांदीच्या दरावरही दिसून आला. मल्टी-कमोडिटी मार्केटमध्ये सोने आणि चांदीचे भावही मोठ्या प्रमाणात घसरले. ५ डिसेंबरच्या फ्युचर्ससाठी १० ग्रॅम सोन्याची किंमत १२१,८३८ होती, जी अंदाजे ९०० ची घसरण होती. चांदी १५०,८१२ प्रति किलो होती, ती ३,३४० ची घसरण होती. सोने आणि चांदीच्या किमतीत लक्षणीय घट होण्याचा हा सलग दुसरा दिवस आहे. जागतिक भावनेचा परिणाम भारतीय शेअर बाजारावरही दिसून येत आहे. सेन्सेक्स जवळजवळ २०० अंकांनी खाली व्यवहार करत आहे, तर निफ्टी ६० अंकांनी घसरला आहे. निफ्टी बँक २५५ अंकांनी खाली आहे.
