सध्या बँकेतील पैसा सुरक्षित ठेवणे अवघड झाले आहे. गेल्या काही महिन्यांपासून स्कॅमर्स वेगवेगळे फंडे वापरून बँक खात्यातील पैसे काढून घेत आहेत. देशात आर्थिक वर्ष 2024-25 मध्ये बँक फ्रॉडच्या 23,953 घटना घडल्या असून यातून स्कॅमर्सने तब्बल 36,014 कोटी रुपये लंपास केले आहे, अशी धक्कादायक माहिती आरबीआयने आपल्या वार्षिक अहवालात दिली आहे. देशात बँकेतील खातेदारांची आर्थिक फसवणूक प्रकरणात घसरण झाली असली तरी यातील पैशांची रक्कम लंपास होण्याचे प्रमाण मात्र तीन पटीने वाढले आहे, असे आरबीआयच्या रिपोर्टमध्ये म्हटले आहे.
आर्थिक वर्ष 2025 च्या तुलनेत 2024 मधील घटना 34 टक्के कमी आहेत. आरबीआयकडून अहवालात करण्यात आलेला डेटा 1 लाख किंवा त्यापेक्षा अधिक रकमेच्या स्कॅमसाठी आहे. आर्थिक वर्ष 2025 मध्ये खासगी सेक्टरच्या बँकेत आर्थिक फसवणुकीचे सर्वात जास्त 14,233 गुन्हे दाखल करण्यात आले आहेत. ही बँकिंग सेक्टरमधील प्रकरणातील 59.4 टक्केवारी आहे. सरकारी बँकेत 6935 प्रकरणे म्हणजेच जवळपास 29 टक्के आर्थिक फसवणूक गुह्यांची नोंद करण्यात आली आहे. परंतु यातील रक्कम 25,667 कोटी म्हणजेच एकूण 71.3 टक्के आहे. तर खासगी सेक्टर बँकांनी 10,088 कोटी रुपयांची फसवणूक झाल्याची नोंद केली आहे.
नोटा छापणे झाले महाग
नोटा छपाईसाठी करण्यात येणाऱ्या खर्चात 25 टक्के वाढ झाली आहे, असे आरबीआयकडून स्पष्ट करण्यात आले आहे. आर्थिक वर्ष 2025 दरम्यान नोटांच्या प्रिंटिंगवर करण्यात आलेला एकूण खर्च 6,372.8 कोटी रुपये झाला आहे. गेल्या वर्षी हा खर्च 5,101.4 कोटी रुपये होता. आरबीआय आता 2 रुपये, 5 रुपये आणि दोन हजार रुपयाच्या नोटा छापत नाही. 2024-25 या काळात 10 रुपये, 20 रुपये, 50 रुपये, 100 रुपये आणि 2 हजार रुपयांच्या बनावट नोटा कमी प्रमाणात आढळल्या आहेत. तर 200 आणि 500 रुपयांच्या बनावट नोटांमध्ये वाढ झाल्याचे आरबीआयने म्हटले आहे.
