आम्लपित्त म्हणजे पोटात वाढणारे वायू छातीजवळ जमा होणे. हृदयावर किंवा छातीवर दबाव असल्यासारखे वाटते आणि आतील आम्ल बाहेर पडण्यास अस्वस्थ असते. यामुळे व्यक्तीची अस्वस्थता देखील वाढते. त्याचे जैविक कारण म्हणजे पोटात हायड्रोक्लोरिक आम्ल वाढणे किंवा त्याची वरची हालचाल. आपण अन्न खातो तेव्हा पोटाच्या भिंतीतील ग्रंथी अन्न तोडण्यासाठी आणि ते पचवण्यासाठी हायड्रोक्लोरिक अॅसिड (HCl) तयार करतात. सहसा हे अॅसिड पोटातच मर्यादित राहते, परंतु कधीकधी जास्त अॅसिड तयार होते किंवा अन्ननलिकेचा संरक्षक श्लेष्माचा थर किंवा झडप कमकुवत होते. ज्यामुळे हे अॅसिड वरच्या दिशेने वाढू लागते. यामुळे छातीत जळजळ, अस्वस्थता, छातीत जडपणा आणि अगदी उलट्या देखील होतात.
तुमच्या किचनमधील ‘या’ गोष्टी तुम्ही कचऱ्यात टाकत असाल तर आजच हे थांबवा, वाचा
अॅसिडिटी दूर करण्यापूर्वी, त्याचे कारण जाणून घेणे महत्वाचे आहे जेणेकरून ते टाळता येईल. अॅसिडिटीचे पहिले कारण म्हणजे चुकीच्या खाण्याच्या सवयी. जास्त मसालेदार, तेलकट किंवा जड अन्नामुळे जास्त अॅसिड तयार होण्याची शक्यता असते. यासोबतच, रात्री उशिरा खाणे, वारंवार जेवणाची वेळ बदलणे हे देखील याचे कारण असू शकते.
यासोबतच व्यायाम केला नाही तर यामुळे पोटात अॅसिड वाढेल. ताणतणाव हे देखील याचे एक कारण आहे. दारू, धूम्रपान, जास्त कॅफिनचे सेवन देखील अॅसिडचे उत्पादन वाढवते. कधीकधी काही औषधे आणि संसर्ग पोटात किंवा त्याच्या थरात आम्ल निर्मितीला नुकसान पोहोचवतात. जेवणानंतर लगेच झोपणे, कमी पाणी पिणे आणि रिकामे पोट असणे हे देखील आम्लता वाढवणारे जैविक घटक आहेत. या कारणांमुळे पोटातील श्लेष्माचा थर कमकुवत होतो आणि आम्लांच्या संपर्कात येतो, ज्यामुळे आम्लतेची लक्षणे तीव्र होतात.
Health Tips – लिवरच्या उत्तम आरोग्यासाठी ‘ही’ फळे खायलाच हवीत, वाचा
पित्तावर घरगुती उपाय
बेकिंग सोडा – बेकिंग सोडा किंवा सोडियम बायकार्बोनेट आम्ल निष्क्रिय करते आणि आराम देते. एक चमचा बेकिंग सोडा एक कप पाण्यात मिसळून हळूहळू प्यावा. बाजारात अनेक प्रकारचे सोडा मिश्रित पॅकेट उपलब्ध आहेत. जे पिल्यानंतर आम्लतेपासून त्वरित आराम मिळतो. त्यात काही जिरे भाजून त्याची पावडर बनवा आणि सोडा मिसळा आणि ते प्या. यामुळे पित्तापासून लवकर आराम मिळेल.
अ‍ॅपल सायडर व्हिनेगर – अ‍ॅपल व्हिनेगर पोटातील आम्ल पातळी नियंत्रित करण्यास आणि पचन सुधारण्यास खूप मदत करते. एका ग्लास पाण्यात एक चमचा अ‍ॅपल व्हिनेगर मिसळून जेवणापूर्वी प्यायल्याने आराम मिळतो. व्हिनेगर प्रत्येक घरात असतो पण लक्षात ठेवा की फक्त अ‍ॅपल व्हिनेगर प्या.
शिळे अन्न पुन्हा गरम करुन खाताय, मग आजच या गोष्टी करणे थांबवा
आले – आले फक्त सर्दी आणि खोकला बरा करण्यासाठी नाही. त्यात दाहक-विरोधी गुणधर्म आहेत जे पचन सुधारतात आणि आम्लपित्त कमी करतात. यासाठी तुम्ही आल्याची चहा पिऊ शकता. लक्षात ठेवा दूध किंवा साखरेसह चहा बनवू नका, तर पाण्यात आले मिसळून उकळवा. तुम्ही त्यात थोडे जिरे देखील घालू शकता. दिवसातून चार ते पाच वेळा ते प्या.
च्युइंग गम – तरुण लोक अनेकदा च्युइंग गम चावतात. जेवणानंतर च्युइंग गम चघळल्याने लाळ निर्माण होते जी आम्ल पातळ करते आणि घसा साफ करते. जेवणानंतर अर्धा तास शुगरफ्री च्युइंगगम चावणे फायदेशीर ठरू शकते. त्यामुळे पित्तापासून आराम मिळू शकतो.
हर्बल टी – अनेक प्रकारचे हर्बल टी आहेत जे पित्तापासून त्वरित आराम देतात. यासाठी तुम्ही पुदिना, कॅमोमाइल आणि आल्यापासून हर्बल टी बनवू शकता. कॅमोमाइल किंवा पुदिन्याचा चहा पोटाच्या स्नायूंना आराम देतो आणि आम्लता कमी करतो. जेवणानंतर एक कप हलका हर्बल टी पिणे चांगले.
