
>> प्रा. अनिल कवठेकर
चित्रपटात प्रयोगशीलता यायलाच हवी. प्रयोगशीलतेमुळे कथानकातील तोचतोचपणा कमी होऊन वेगळ्या पद्धतीची मांडणी पाहायला मिळू शकते. दीड तासाच्या चित्रपटात फक्त कार चालवणारा नायक पडद्यावर दिसतो. जो चित्रपटाच्या प्रारंभीपासून शेवटपर्यंत कार चालवत आहे. त्याला सतत मोबाइलवर कॉल येत असतात. त्या कॉलवर तो जे बोलतो त्यातून कथा उलगडत जाते. हे सगळं होत असताना पडद्यावर कोणी दिसत नाही. त्या संवादामधून ती पात्रे या चित्रपटात असल्याची जाणीव होते आणि ‘क्रेझी’ चित्रपटाचा लेखक/दिग्दर्शक गिरीश कोहली या प्रयोगात यशस्वी झाला आहे.
‘क्रेझी’ हा चित्रपट सुजाण पालकत्व या विषयावरही भाष्य करतो. डाऊन सिंड्रोम असलेली मुलगी आपल्याला शाप आहे असे समजणाऱया उच्चशिक्षित हुशार डॉक्टर व्यक्तीच्या आयुष्यात घडणारी ही घटना आहे. आपण आपल्या मुलांना योग्य पद्धतीने समजून घेऊ शकलो नाही तर त्याचे भविष्यात काय परिणाम होऊ शकतात याची कल्पना हा चित्रपट आपल्याला देतो. यात इतकी प्रतीके आलेली आहेत की, त्या प्रतीकांची भाषा समजल्यावर चित्रपट अधिक सुंदर वाटू लागतो.
एका सूटकेसमधून दोन हजारांच्या नोटा उडताना दिसतात. नंतर पोटातील आतडीचे लाल रंगातले चित्र दिसते. त्यावर ऑपरेशनच्या खुणा केलेल्या आहेत. बाजूला हय़ुमन सायकॉलॉजीचे पुस्तक दिसते. लाकडी बाहुली आहे. खेळणी आहेत. लहान मुलाचे खेळ आहेत. अस्ताव्यस्त काढलेली चित्रे आहेत. uvwzxy असा इंग्रजी अक्षरांचा क्रमही दिसतो. यानंतर दिसते एका श्रीमंत माणसाचे घर. तो माणूस नोटा भरलेली बॅग घेऊन लिफ्टमध्ये शिरतो.
पार्किंगमधून जात असताना फक्त त्याचे पाय आणि ती बॅग दिसते. गाडीच्या प्रकाशात पहिल्यांदा त्या माणसाचा चेहरा दिसतो. तोच या चित्रपटाचा नायक आहे. त्याचे नाव डॉ. अभिमन्यू सूद!
CRAZXY सर्व शब्द लाल रंगात आहेत, त्यातला एक्स पांढऱया रंगात आहे. एक्स म्हणजेच लपलेला कोणी जो आहे तो. अभिमन्यूची कार चालत असते तेव्हा दोन दिशा दर्शवणारा एक फलक येतो. डावी आणि उजवीकडे एक जाहिरात असते. त्यावर लिहिलेले असते सेव्ह द गर्ल चाइल्ड! याचा संदर्भ नंतर येतो. नायक त्या जाहिरातीच्या दिशेने जातो. त्या वेळी फोन येतो की, तुझी मुलगी माझ्या ताब्यात आहे. मी तिला किडनॅप केले आहे. एकदम कारच्या छताला असणाऱया काचेत तो उलटा गाडी चालवताना दिसतो. दिग्दर्शक प्रत्येक संवादाला तंत्र वापरतो. किडनापर हसतो आणि म्हणतो मला पाच करोड रुपये हवेत. पंधरा मिनिटांनी सांगतो कुठे आणायचे आहेत. अभिमन्यू पाच करोड रुपये घेऊन निघालेला असतो तेव्हा त्याला पहिला प्रश्न असा पडतो की, या व्यक्तीला बरोबर पाच करोड हा आकडा कसा माहीत?
मुलगी किडनाप झाली याची खात्री करण्यासाठी तो त्याची कार एका ख्रिश्चन स्मशानभूमीजवळ उभी करतो आणि बायकोला फोन करतो. कारण त्याची बायको आणि मुलगी त्याच्यापासून वेगळे राहात असतात. कारच्या डॅशबोर्डवर भगवान गौतम बुद्धाची मूर्ती आहे आणि त्या मूर्तीच्या मागे काही अंतरावर ख्रिश्चन स्मशानभूमी दिसते. त्याच्या मनातील मुलीच्या मृत्यूची भीती दिग्दर्शक दाखवण्याचा प्रयत्न करत आहे. तेवढय़ात एक जोकरचा मास्क घातलेला माणूस कारच्या खिडकीत दिसतो. तो दचकतो आणि प्रेक्षकही दचकतात. तो एक मास्क विक्रेता आहे. तो मास्कवाला मागच्या काचेतून त्याच्याकडे पाहतो. नायक कारचा दरवाजा उघडून बाहेर पडतो. तो मास्क धारण केलेला विक्रेता कारमधील पाच कोटी ठेवलेल्या बॅगेकडे पाहतो. जाताना त्याला हात करतो तेव्हा त्याच्या हाताची पाच बोटे दिसतात. ही पाच बोटे म्हणजे पाच कोटी रुपये. नायक थोडा डिस्टर्ब आहे. किडनापरचा आवाज त्याला ओळखीचा वाटत आहे.
त्याच्या बायकोचा फोन येतो त्या वेळी त्याची कार रस्त्यावरल्या खड्डय़ातून जाते. प्रेयसीचा फोन येतो तेव्हा त्याची कार दोन्ही बाजूला हिरवीगार झाडी असणाऱया रस्त्यावरून जात असते. त्याच्या कारमधल्या रेडिओवर एप्रिल फुल हे गाणे चालू असते. मुलीची आठवण छोटय़ा-छोटय़ा प्रतीकांतून येत असते. विचारांचा गोंधळ कमी करण्यासाठी तो एका बाजूला कार पार्क करून सिगारेट ओढतो. मोबाइलमधील आपल्या मुलीचे जुने फोटो पाहतो आणि त्यामध्ये त्याला एक व्यक्ती दिसते व त्याला आठवते त्या व्यक्तीचा आवाज हुबेहूब किडनापरसारखा आहे. तो किडनापर त्याच्या मुलीचा शिक्षक असतो. अभिमन्यू किडनापरला पैसे द्यायचे नाही असे ठरवून हॉस्पिटलला येतो. जिथे कार पार्क करतो तिथे बाजूच्या भिंतीवर असलेल्या मोठय़ा डिजिटल डिस्प्लेवर इमर्जन्सी ही अक्षरे दिसतात. तो मुलीला वाचवण्याचा निर्णय घेतो. त्याला इमर्जन्सी काय आहे ते नीट समजलेले आहे. मिळालेल्या लोकेशनवर त्याचा प्रवास चालू होतो. सोबत फोन कॉल्स चालू आहेत. सेटलमेंट करणारा डॉक्टर, वकील, त्याची प्रेयसी… या सगळय़ांबरोबर त्याचा संवाद चालू आहे. मुलीला वाचवायला निघालेल्या बापाला त्याची प्रेयसी इमोशनल ब्लॅक मेल करते. मुलीला वाचवायला गेलास तर माझ्याकडे परत येऊ नकोस. हाच संघर्ष आहे.
एकाच वेळी दोन व्यक्तींना त्याला वाचवायचे आहे. एक त्याची मुलगी आणि दुसरा पेशंट ज्याचे इमर्जन्सी ऑपरेशन ठरले आहे. तो शहराच्या बाहेर पोहोचतो. तिथे ट्रफिक आहे तरीही तो पुढे जाण्याचा प्रयत्न करतो आणि त्या गडबडीत त्याची कार खड्डय़ात जाते. त्याच्या संकटांची मालिका संपत नाही. शहराच्या बाहेर असंख्य पवन चक्क्या आहेत. तिथे त्याची गाडी पक्ंचर होते. त्याच वेळी ऑपरेशन थिएटरमध्ये ऑपरेशन सुरू होते. गाडीचा टायर बदलताना तो नवख्या डॉक्टरला आापरेशन करण्याचे मार्गदर्शन करतो. हा एक वेगळा उत्तम, माणसाच्या उच्च मानसिक क्षमतांची कसोटी दाखवणारा क्षण आहे. किडनापरलाही हँडल करतो. एकाच वेळी अनेक परिस्थिती हाताळणारा नायक या चित्रपटात आपल्याला पाहायला मिळतो.
चित्रपटातील सिच्युएशन्स तणावग्रस्त आहेत. डॉ. अभिमन्यू वेगाने आपल्या मुलीला वाचवायला निघतो आणि बॅकग्राऊंड म्युझिक आहे, ‘अभिमन्यू चक्रव्यूह मे फस गया है तू…’ ते खूपच परिपूर्ण वाटतं. तो टनेलमध्ये पोहोचतो आणि पैशांची बाग फेकतो. तेव्हा त्याच्या कारचे पेट्रोल संपते. अभिमन्यू आपल्या मुलीपर्यंत पोहोचतो का? त्याची मुलगी त्याला भेटते का? ती भेटल्यानंतर काय होतं? या तीन प्रश्नांच्या उत्तरांसाठी ‘क्रेझी’ पाहायला हवा. चित्रपटाच्या वेगळेपणासाठी, कथेसाठी, दृश्यांसाठी तसंच एक प्रयोगशील चित्रपट म्हणून हा नक्कीच पाहायला हवा. या चित्रपटाचा शेवट कल्पनेपेक्षा अतिशय वेगळा आहे. (लेखक चित्रपट अभ्यासक आहेत)