पॅलेस्टाईनमधील गाझा पट्टीत गेल्या दोन दिवसांपासून रॉकेट्स, गोळीबाराचाच आवाज येत असून इस्रायलचे सैनिक आणि हमासच्या दहशतवाद्यांमध्ये धुमश्चक्री सुरूच आहे. इस्रायलने युद्ध पुकारल्यानंतर दोन दिवसांत 2 हजारांवर इस्रायली आणि पॅलेस्टिनी नागरिकांचा मृत्यू झाला आहे.
इस्रायलचा दुश्मन असलेल्या हिजबुल्लाह या दहशतवादी संघटनेने थेट महाशक्ती असलेल्या अमेरिकेलाच धमकी दिली आहे. पॅलेस्टाईन युक्रेन नसून अमेरिकेने आपला हस्तक्षेप थांबवावा नाहीतर अमेरिकेला त्याचे गंभीर परिणाम भोगावे लागतील, असा इशाराच हिजबुल्लाहने दिला आहे.
हमासचे वर्चस्व असलेल्या गाझा पट्टय़ाला इस्रायली सैन्याने पूर्णपणे वेढा दिला असून गाझा पट्टीतील वीज, अन्न आणि इंधनपुरवठा तोडल्याची माहिती इस्रायलचे संरक्षण मंत्री योआव गॅलेण्ट यांनी दिली आहे. गाझा पट्टीची संपूर्ण नाकेबंदी करण्यात आली आहे. आम्ही मानवी पशूंशी लढा देत आहोत. त्यामुळे आमची त्याच पद्धतीने कृती राहील असे गॅलेण्ट यांनी म्हटले आहे. मूलभूत गरजांसाठी गाझा पूर्णपणे इस्रायलववर अवलंबून आहे. दरम्यान, हमास आणि इस्लामिक जिहादच्या दहशतवाद्यांनी शेकडो इस्रायली नागरिकांना ओलीस ठेवले असून यात मोठय़ा संख्येने महिला, वयोवृद्ध आणि लहान मुलांचा समावेश आहे. इस्रायलसारख्या देशाशी झुंजणारी ही हमास नेमकी आहे तरी काय आपण पाहूयात.
हमास ही पॅलेस्टाईनमधील दहशतवादी संघटना आहे. हरक अल मुकवमाह अल इस्लामिया असं या संघटनेचं नाव असून प्रत्येक शब्दाचे पहिले इंग्रजी अक्षर जोडून हमास असं लहान नाव या संघटनेने धारण केले आहे. सुन्नी मुसलमानांनी एकत्र येऊन हमासची स्थापना केली आहे. इस्रायलच्या पश्चिमेकडे असलेल्या गाझा पट्टीवर हमासचं नियंत्रण आहे. इस्रायलने हमासला नेस्तनाबूत करण्यासाठी याच गाझा पट्टीवर हल्ले केले आहेत. हमास या संघटनेमध्ये दोन भाग आहेत. पहिल्या उपशाखेचं नाव ‘दवाह’ असं असून ती सामाजिक कार्य करते. दुसऱ्या उपशाखेचं नाव ‘इझ अद दिन अल कासमी’ असं असून ही उपशाखा सशस्त्र दल आहे.
हमासचा इतिहास
1987 साली इस्रायलच्या विरोधात गाझा, वेस्ट बँक आणि इस्रायलमधल्या काही ठिकाणी पॅलेस्टीनी नागरिकांनी उठाव केला होता. याला पहिला ‘इंतिफादा’ असं म्हटलं जातं. इंतिफादाचा अरबी भाषेतला शब्दश: अर्थ झटकून हादरा देणे असा होता.
पॅलेस्टीनी लोकांनी इस्रायलच्या वर्चस्वाला हादरा देण्यासाठी हा उठाव केला होता. त्याकाळी हमास ही नव्याने उदयास आलेली संघटना होती. ही संस्था सुरू करणाऱ्यांमध्ये शेख अहमद यासीनचाही समावेश होता. त्याने पॅलेस्टाईनला इस्रायलच्या वर्चस्वातून मोकळं करण्यासाठी ही संघटना उदयास आल्याचं म्हटलं होतं. यानंतर हमासने तिच्या भूमिकेत कालानुरूप बदल केले यातील एक होता तो म्हणजे इस्रायल सोबत समझौता करण्याचा.
इस्रायलचा विरोध हा हमासच्या स्थापनेचा पाया आहे. हमासने सातत्याने इस्रायल आणि तिथल्या नागरिकांवर हल्ले केले. हल्ले करण्यासाठी त्यांनी स्वत: बनवलेली लघु टप्प्यात मारा करू शकतील अशी क्षेपणास्त्रे आणि इतर स्फोटके वापरली. गाझापट्टीमध्ये हमासने पॅलेस्टाईनच्या सैन्याशीही संघर्ष केला होता.
2006 साली हमासने पॅलेस्टाईनच्या संसदेत बहुमत मिळवलं होतं. हमासने त्यानंतरही दहशतवादाचा पुरस्कार करणं, इस्रायलविरोधातील संघर्षाला तिलांजली देण्यास नकार दिला होता. यामुळे अमेरिकेस रशिया, युरोपिअन महासंघ यांनी पॅलेस्टाईनला आर्थिक मदत पुरवणं बंद केलं होतं.
एकीकडे अमेरिका, इंग्लंज, ऑस्ट्रेलिया, युरोपिअन महासंघ, जपानसारख्या देशांनी हमास ही दहशतवादी संघटना असल्याचे घोषित केले तर दुसरीकडे सिरीया, कतार,तुर्कस्तान सारख्या देशांनी हमासला पाठिंबा दिला.